Als astmatisch aangelegd jochie kon ik soms een weekje niet naar school. Dan was er één afleiding die altijd aansloeg: het lezen in van die kleine Kosmos-reisgidsjes. Dól was ik erop en de gidsjes werden dan ook in groten getale aangevoerd, ook als de familie geen concrete plannen had spoorslags af te reizen naar pakweg het Sauerland, Tessin, Jutland of Normandië. Bestemmingen die ik niet kende, maar waarnaar ik moeiteloos wegdroomde als ik de gidsjes las. Vóórlas liever gezegd, zodat mijn moeder willens nillens ook alles te weten kwam over de Kahler Asten, het Lago Maggiore, Den Gamle By en Honfleur…

Magisch effect

Nog steeds heeft dat lezen van reisgidsen en reistijdschriften dat magische effect op me: hoe slecht het weer ook is, hoe druk ik het ook heb, hoeveel zorgen me ook kwellen: ik droom weg, verlies mijn eigen wereld uit het oog en krijg er een nieuwe wereld voor terug.

Toch is er een verschil: als jochie van tien bleef het vaak bij dromen, tenzij mijn ouders besloten met ons een reisje te maken ( wat ze gelukkig best vaak deden). Maar als man van 58 heb ik het helemaal in eigen hand en kan ik ervoor kiezen van dromen werkelijkheid te maken. Maar waar ga ik dan precies naar toe, welke stad, welk museum, welk nationaal park dient onverwijld bezocht te worden?

Bakens van UNESCO

Gelukkig is daar de UNESCO met haar lijst van werelderfgoederen. Een lijst die mijn reizend leven richting geeft. Want zeg nou zelf: wie zou er niet de mooiste en meest waardevolle plekken op aarde willen zien? En dus volg ik op mijn weg en reizen de bakens die de UNESCO geplant heeft…

Die bakens staan zelfs in mijn eigen achtertuin, wat wil zeggen dat ook een laag saldo op de OV-chipkaart volstaat om mijn dromen waar te maken. Wat te denken van het Utrechtse Rietveld- Schröderhuis, het architectonische meesterwerk van Gerrit Rietveld, trots symbool van De Stijl ? Of – soms op loopafstand zelfs- de forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, nu nog voorgedragen als werelderfgoed, maar haast zeker van die status als uitbreiding van de forten van de Stelling van Amsterdam.

Fort De Bilt bijvoorbeeld, fusilladeplaats tijdens de Tweede Wereldoorlog, Fort Blauwkapel, waar we soms kerkten in dat schattige kleine kerkje, Fort Rhijnauwen, waar het ruikt naar de zalige pannenkoeken die ze bakken bij het aanpalende theehuis, of Fort Vechten, waar het Waterliniemuseum is gevestigd.

Het zijn stuk voor stuk plekken met een rijke geschiedenis én een boeiend heden. Want ook dát is het mooie van werelderfgoed: het is niet alleen goed beschermd, maar vaak ook krijgt het een nieuwe toekomstbestendige functie. In het geval van de genoemde forten als museum, als herdenkingsplaats, als theaterlocatie of als veilig thuis voor vleermuizen.

Lauwwarme vanillepasteitjes

Werelderfgoed in de achtertuin. Erfgoed om te koesteren, maar ook erfgoed dat tóch weer laat dromen van verre horizonten, net zoals vroeger die reisgidsjes dat deden.

Dromen van de mooiste plekken, dromen die er toe aanzetten de wereld in te trekken. Naar Lissabon bijvoorbeeld, waar wat mij betreft zalige lauwwarme vanillepasteitjes onmiddellijk mogen worden toegevoegd aan het werelderfgoed in de stad…

Fotografie Fort Rhijnauwen: CC BY-SA 3.0 nl